Related Articles
- Çin ve Rusya, Demokrasi Zirvesi’ne ağır eleştiriler yöneltti
9 Aralıkta başlayan Demokrasi Zirvesi, Biden yönetiminin demokratik normları teşvik etmek amacıyla örgütlenmiş bir etkinliktir. 111 ülkenden hükümet temsilcilerinin yanı sıra sivil toplum temsilcileri ve gazeteciler katıldı. Zirve öncesinde hükümetten, çok taraflı kuruluşlardan, vakıflardan ve özel sektörden uzmanlarla istişareler yapıldı.
Başkan Biden’ın Uluslararası Demokrasi Günü’nde belirttiği gibi, “Hiçbir demokrasi mükemmel değildir ve hiçbir demokrasi asla nihai değildir. Elde edilen her kazanım, aşılan her engel, kararlı ve bitmeyen bir çalışmanın sonucudur.”
Ve devamla “Demokrasi tesadüfen oluşmaz. Onu savunmak, onun için savaşmak, güçlendirmek, yenilemek zorundayız. İki günlük global konferansın üç gündem maddesi; Otoriterliğe karşı demokrasiyi savunmak; Yolsuzluk ve yoksullukla mücadele etmek; İnsan haklarına saygıyı arttırmak
Liderler, Zirvenin hedefleri doğrultusunda anlamlı iç reformlara ve uluslararası girişimlere yönelik eylemleri ve taahhütleri duyurmaya teşvik edilecek.
Üst düzey bir yetkili gazetecilere verdiği demeçte, Biden yönetimi zirvede yolsuzlukla mücadeleyi, özgür ve adil seçimleri savunacağını söyledi. Konuşmasında Tayvan’ı açıkça katılmaya davet etmesi Çin yönetiminin sert tepkisine neden olmuştu.
Bunun üzerine Çin ve Rus devlet medyası, Biden’ın organize ettiği demokrasi zirvesini ikiyüzlü olarak nitelendirerek başarısız olması için yoğun bir kampanya başlattılar.
Çinli diplomatlar, zirveyi “sözde demokrasi” zirvesi olarak nitelendirirken, devlet kontrolündeki bir Çin gazetesine yazı gönderen Rus siyasi yorumcu ABD girişimini “bir genelevi çalışanın kız öğrencilere ahlak dersi vermesine” benzeterek ağır eleştirilerde bulundu.
Çin ve Rusya’nın ABD büyükelçileri, Kasım ayı sonlarında Amerikan dergisi olan The National Interest’te ortak imzalı bir makalede tartışmayı daha da ileri götürerek zirvenin “anti-demokratik” olduğunu vurguladılar.
ABD tarafı sert eleştiriler karşısında zayıf kaldı. Otoriter rejimlerin propaganda uzmanları CNN’e yaptıkları açıklamalarında, medya aracılığıyla zirveye saldırının karanlık trollerden değil, resmi sözcülerden geldiğini, ABD’nin demokratik normlara global destek ararken Pekin ve Moskova’yı tecrit etme çabalarında yetersiz kaldığının altını çizdiler.
ABD yönetimi, Çin’deki modelinin otoriter olduğunu, bağımsız yargı ve basın özgürlüğünün olmadığını bu haliyle rejimin düşünce özgürlüğünü, insan haklarını ve demokrasiyi sınırlandırdığını dolayısıyla özgür iradenin belirmesine engel oluşturduğunu tekrar ediyor.
Fakat söylenenlerin tersine Çin’de demokrasiye hizmet eden bir otoriter rejim uygulanıyor. 2012’de yapılan reformlar ve takip eden yıllardaki hızlı değişim “Çin; İşleyen demokrasi” kitapçığında anlatılıyor. “Demokrasi ve diktatörlük terimler açısından çelişkili görünüyor, ancak bunlar birlikte halkın ülkenin efendisi statüsünü sağlıyor. Küçük bir azınlığa büyük çoğunluğun çıkarları için yaptırım uygulanır ve “diktatörlük” demokrasiye hizmet eder.” Denilerek belirleyici olanın demokrasi olduğunu otoriterliğin ise demokratik rejimi korumak için uygulandığı yazılıyor.
Demokrasiye yeni açılımlar getiren bu önemli belgenin önsüzünü geçen yazımızda yayınlamıştık. Geri kalan bölümlerini belli zaman aralıklarıyla sayfamıza koymaya devam edeceğiz.
İçindekiler
Önsöz (yayınlandı)
- Çin Komünist Partisi (ÇKP) Öncülüğündeki Halk Demokrasisi
- Sağlam Bir Kurumsal Çerçeve
- Somut ve Pragmatik Uygulamalar
- İşleyen Demokrasi
- Yeni Bir Demokrasi Modeli Sonuç
- Çin Komünist Partisi (ÇKP) Öncülüğündeki Halk Demokrasisi
Çin, uzun bir geçmişi olan çalışkan ve bilge bir millettir. Parlak bir siyasi medeniyet yarattı. Beş bin yıl önce, eski Çinliler, insanların bir devletin temeli olduğu kavramını keşfetmeye başladı. Onların fikirleri, bugün demokrasi olarak bildiğimiz şeyin tohumlarını içeriyordu. Bununla birlikte, yüzyıllar boyunca feodal otokrasi boyunca, halk her zaman ezilen ve sömürülen alt sınıftı.
1840’lardan sonra Çin yavaş yavaş yarı-feodal ve yarı-sömürge bir topluma dönüştü. Halk demokrasisi yoktu ve ülke çöküşün eşiğindeydi. Halk ayağa kalktı ve vatanını kurtarmak için savaştı. Devrim ve reform denendi ve ülkeyi kurtarmak için birçok plan yapıldı, hiçbiri başarılı olmadı.
1911 Devrimi’nin ardından Çin halkı, parlamenter sistem, çok partili sistem ve başkanlık sistemi dahil olmak üzere Batı siyasi sistemlerini tanıtmak için sayısız girişimde bulundu ve hepsi başarısızlıkla sonuçlandı.
Demokrasi ve bilimi savunan Yeni Kültür Hareketi’nin yükselişi, Rusya’da Ekim Devrimi’nin zaferi, 4 Mayıs Hareketi ve Marksizm’in Çin’de yayılması Çin halkını uyandırmaya başladı ve ilerici bireyler daha derin bir demokrasi anlayışı kazandılar.
1921’de ÇKP’nin kurulması, Çin’de demokrasiye giden yolu aydınlatan bir işaret gibiydi.
Yeni Demokratik Devrim (1919-1949) sırasında Parti, mücadeleleri sırasında baskı ve sömürüye direnerek, demokrasi için verdikleri azimli mücadelede halka önderlik etti. Sonunda, zafer devrimle güvence altına alındı.
1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) kuruldu. Bu, ülkenin birkaç bin yıldır var olan feodal otokrasi yönetiminden bir halk demokrasisine nihai dönüşümüne işaret ediyordu. Çin halkının dik durduğunu ilan etti. Çin’de demokrasi için yeni bir dönem başlattı. Kendi ülkelerini yöneten insanlar bir rüyayı gerçeğe dönüştürdü.
Sosyalist devrim ve yeniden yapılanma (1949-1978) sırasında, ÇKP birleşti ve halkı şu konularda yönlendirdi:
- devlet gücünü inşa etmek ve pekiştirmek;
- üretim araçlarının sosyalist dönüşümünün tamamlanması;
- ÇHC’nin ilk Anayasasını ilan etmek;
- Halk kongreleri sistemini, ÇKP liderliğindeki çok partili işbirliği ve siyasi danışma sistemini ve bölgesel etnik özerklik sistemini kurmak.
Halkın ülkeyi yönetebilmesi için siyasi yapı, ekonomik temel, yasal ilkeler ve kurumsal çerçeve yerleştirildi ve o zamandan beri istikrarlı bir şekilde gelişti. Çin’in demokrasi kulesi sağlam temeller üzerine inşa edilmiş ve dimdik ayaktadır.
1978 sonrası reform, dışa açılma ve sosyalist modernleşme yıllarında Parti, Çin özellikleriyle sosyalist siyasi ilerleme yoluna bağlı kalarak, sosyalist demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü geliştirmede halka önderlik etti.
Partinin liderliğini, halkın ülkenin efendisi statüsünü ve hukuka dayalı yönetimi ve aktif ve istikrarlı bir şekilde siyasi yapının reformunu ilerletmesini sağladı. Halk kongreleri sistemi birleştirildi ve geliştirildi. ÇKP liderliğindeki çok partili işbirliği ve siyasi danışma sistemi, bölgesel etnik özerklik sistemi, topluluk düzeyinde kendi kendini yönetme sistemi ve diğer temel siyasi sistemler iyileştirildi.
Demokrasiyi geliştirmek için siyasi ve kurumsal garantiler ve maddi koşullar güçlendirildi.
Partinin 2012’deki 18. Ulusal Kongresi’nden bu yana Çin özelliği taşıyan sosyalizm yeni bir döneme girmiştir. Merkezinde Xi Jinping bulunan ÇKP Merkez Komitesi, Çin toplumunun değişimi hakkında keskin bir anlayış geliştirdi. Halkın yeni talep ve demokrasi beklentilerine cevap vermek için çok çalıştı. Dünya çapında düzen ve istikrarı koruma konusundaki geçmiş deneyimlerden yararlandıktan ve Çin’in demokrasideki ilerlemesini gözden geçirdikten sonra ÇKP, yeni bir demokrasi aşaması başlatarak halk demokrasisini geliştirmeye karar verdi. En önemli başarılardan bazıları şunlardır:
- ÇKP’nin genel liderliğini güçlendirmek, Parti ve hükümet kurumlarını reforme etmek ve Parti’nin tüm süreçli halk demokrasisinin gelişimi üzerindeki liderliğini güçlendirmek;
- Çin’in yönetim sistemini ve kapasitesini modernize etmek;
- Çin sosyalizminin temel, ve önemli sistemlerini, halkın ülkenin efendisi olarak statüsünü sağlamak için daha eksiksiz bir kurumsal çerçeve ile kurmak ve sürdürmek;
- demokratik seçimleri, istişareleri, karar alma, yönetim ve gözetimi ilerletmek, seçim demokrasisini ve istişari demokrasiyi yan yana ilerletmek ve halkın düzenli siyasi katılımını ve demokrasinin kapsamını genişletmek;
- ülkenin siyasetinde halkın başlıca konumunu pekiştirmek
2-Sağlam Bir Kurumsal Çerçeve
Çin’de, ülkenin efendisi olarak halkın statüsü, ülkedeki tüm sistemlerin temelidir ve devlet yönetim işleyişinin temelini oluşturur. Tam süreçli halk demokrasisi, eksiksiz kurumsal prosedürleri içerir. Bu iyi koordine edilmiş ve kapsamlı kurumsal prosedürler partinin ve devletin politikalarının halkın özlemleriyle bütünleşmesini ve halkın ülkenin efendisi olmasını sağlamak için açık ve iyi örgütlenmiş demokratik kanalları uygulamaya koymaya hizmet eder.
2.1 Demokratik Halk Diktatörlüğünün Yönetim Sistemi
Anayasa, Çin’i işçi sınıfı tarafından yönetilen ve işçi ve köylü ittifakına dayanan demokratik bir halk diktatörlüğü tarafından yönetilen sosyalist bir ülke olarak tanımlıyor. Devletin temel niteliği, demokratik halk diktatörlüğü tarafından belirlenir.
Çin, halkın ülkenin efendisi olarak statüsünü sağlamak için demokrasi ve diktatörlüğün birliğini destekliyor. Bir yandan, Anayasa ve yasalara uygun olarak, devlet işlerini, ekonomik ve kültürel girişimleri ve sosyal işleri çeşitli kanallardan ve çeşitli şekillerde yönetmelerini sağlamak için devletin tüm gücü halka aittir. Öte yandan Çin, ülkenin siyasi gücünü altüst eden kamu veya devlet güvenliğini tehlikeye atan, hukukun haysiyetini, halkın ve devletin çıkarlarını tehdit eden her türlü girişime karşı kararlı adımlar atıyor. Demokrasi ve diktatörlük terimler açısından çelişkili görünüyor, ancak bunlar birlikte halkın ülkenin efendisi statüsünü sağlıyor. Küçük bir azınlığa büyük çoğunluğun çıkarları için yaptırım uygulanır ve “diktatörlük” demokrasiye hizmet eder.
