Related Articles
10 Eylül yaklaşıyor. 10 Eylül 1920. Türkiye Komünist Partisi’nin yüzüncü kuruluş yıldönümünü bütün toplumca hep birlikte kutlamaya hazırlanıyoruz.
10 Eylül, Türkiye’nin en eski partisi, Mustafa Suphi ve Etem Nejat’ın önderliğinde Türkiye Komünist Partisi’nin Bakü’da kurulduğu tarihtir. Türkiye Komünist Partisi, ülkemizin en eski partisidir. TKP’den tam üç yıl sonra 9 Eylül 1923’de Cumhuriyet Halk Partisi kuruldu. Diyebiliriz ki Türkiyenin tarihi, esas itibariyle Cumhuriyet Halk Partisi ile TİP dahil Türkiye Komünist Partisi’nin ortak tarihidir.
Türkiye Komünist Partisi, Türkiye’nin en eski ve tarihsel açıdan en köklü partisidir. TKP, ülkemizde ulusal kurtuluş savaşının ateşleri içinde üç ana akımın birleşmesiyle kuruldu. Mustafa Suphi’nin önderliğinde 1917 Ekim Devrimi’ne doğrudan katılan yurt dışındaki Türkiyeli devrimciler, İstanbul’da Doktor Şefik Hüsnü liderliğindeki Aydınlık hareketi ve Ankara’da Salih Hacıoğlu’nun yönetimindeki Halk İştirakiyun Fırkası, bu üç kol TKP’yi oluşturdu.
Daha sonra 1945’de kurulan Doktor Şefik Hüsnü Değmer’in önderliğindeki Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi, 1961’de kurulan Türkiye İşçi Partisi, bütün öbür sol parti, küme ve öbekler, hepsi doğrudan ya da dolaylı olarak, şu ya da bu şekilde TKP kökenlidir. Nâzım Hikmet, Zeki Baştımar, Laz İsmail, Şefik Hüsnü Değmer, Mehmet Ali Aybar, Behice Boran, Reşat Fuat Baraner, Mihri Belli, Dr Hikmet Kıvılcımlı, Sadun Aren, Muzaffer Şerif Başoğlu, Nihat Sargın, Nabi Yağcı, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Tahir, Vedat Türkali, Ahmed Ârif, Ruhi Su hepsi doğrudan ya da koşullar nedeniyle dolaylı olarak TKP’lidir. Cumhuriyet tarihine ve kültürel iktidara TKP damgasını vurmuştur.
Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı (TÜSTAV), son yıllarda çıkardığı çok sayıda kitapla çok önemli bir işlevi yerine getirdi. İlk bakışta dağınık gibi gözüken yakın tarihimizin TKP kökenli bütün Marksist parti, küme ve öbekleri TÜSTAV arşivinde, TÜSTAV yayınlarında bir araya geldi. Zaman zaman birbiriyle çekişen acılı kuşakların savaşımı, daha sonraki işçi, sendika (DİSK), gençlik (FKF, SGÖ, GSB, Genç Öncü, Dev-Genç, İGD) ve kadın hareketi (İKD), Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, İbrahim Kaypakkaya, kim varsa bu hareketin isimli-isimsiz bütün kahramanları yüzyıllık tarihimiz içinde bir araya gelip kaynaştı.
TÜSTAV’ın yayınladığı her kitap, dün aynı kökenden gelip daha sonra ayrılan bütün sol akımları önce tarihte sonra da zihinlerimizde birleştirdi. Tarih, bütün dallarımızın aynı köklü ağacın gövdesinden tomurcuklanıp filizlendiğini gösterdi.
TKP’nin zengin tarihi içinde yetişen bütün kuşaklar, ülkemize damgasını vurdu. Toplumun kılcal damarları içine yayıldı. Bugün kentlerimizde kurulan çok sayıda Nâzım Hikmet Kültür Merkezleri halkın bütün katmanlarında büyük şairimiz Nâzım Hikmet’e duyulan sonsuz sevgi, TKP’nin yüz yıllık çetin savaşımının boşa gitmediğini gösteriyor.
TÜSTAV yayınlarıyla yakın tarihimizin TKP’den kaynaklanan bütün kollarını bugün birleştirmiş bulunuyoruz. Şimdi önümüzde duran zorlu görev, siyasi rakiplerimizin saldırgan üslûbuna kapılmadan, siyasette karşılıklı zaafların üzerine yükselme becerisini gösterip, kamplara bölünen toplumu birleştirebilme becerisini göstermektir.
Yurdumuzun içinde bulunduğu tehlikeli durumu görüyoruz. Ama enseyi karartmadan, geleceğe umut ve iyimserlikle bakıyoruz.
İşçi sınıfı içinde, kafa ve kol emekçileri arasında fabrikada, büroda, mahallede, toplu ulaşım araçlarında, ibadet yerlerini de ihmal etmeden her yerde sabırla çalışıp siyasi muarızlarımızın önemli bir tabanını medeni bir üslûpla kazanabileceğimize yürekten inanıyorum. İstanbul belediye başkanlığı seçimlerinin ikinci turunda üç ay gibi kısa bir sürede 800 bin insanımızı kazanabildiğimiz gibi.
Bugün yüzüncü yılında TKP nerededir sorusuna tarihin verdiği güven ve zihin açıklığıyla diyoruz ki: TKP, eskisi gibi tek bir merkezde değil, bütün Marksist, yurtsever, demokrat kuruluşlarla birlikte toplumun kılcal damarları içindedir.
Bu güven ve iyimserlikle Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Halkların Demokrasi Partisi (HDP) ve çok sayıda Marksist parti ve öbeklerin ortak girişimiyle bu yıl Türkiye Komünist Partisi’nin yüzüncü yılını omuz omuza coşkuyla kutlamaya hazırlanıyoruz. Yüzüncü yıldönümünün ayrımsız bütün sol ve demokratik kuruluşlar arasında düşünsel yakınlaşmayı ilerletme, eylem birliğini geliştirme yolunda önemli bir adım olacağına yürekten inanıyorum.
100 yıl kitabını satın almak istıyorum
Bizim radyo ile başladım,bir sıraneferi olarak buradayım.
Selam.